Rasat ortak sağlık güvenlik birimi; her biri konusunda tecrübeli Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ ndan a, b, c sınıfı sertifikalı iş güvenliği uzmanlarıyla, çalışanların daha güvenli bir iş ortamında çalışmalarına katkıda bulunulması için, iş güvenliği uzmanı mühendislerimiz, iş yerinizde aşağıdaki hizmetleri vermektedirler.
İş Kanunu, İş sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İSG Tüzüğü ve bunlara bağlı yönetmelikler ile İSG mevzuatlarında yer alan hükümlerin yerine getirilmesini sağlamak için işverene, iş yeri amirlerine ve çalışanlara danışmanlık yapmak ve uygulamaları denetlemek.
Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklere uygun olarak İSG çalışma dosyalarını hazırlayarak, mevzuat gereği istenilen tüm bürokratik işlemlerin tamamlanmış vaziyette muhafaza edilmesini sağlamak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca yayınlanacak mevzuat değişiklikleri, hakkında işvereni bilgilendirmek ve yeniliklere göre gerekli hazırlıkların yapılmasını sağlamak.
İşin ve işyerinin yapısına göre oluşabilecek tehlikeleri engellemeye yönelik alınması gereken güvenlik önlemleri konusunda, çalışanların ya da temsilcilerinin görüşünü de alarak işverene önerilerde bulunmak ve uygulamasının takibini yapmak.
İSG konularındaki eksikliklerde yasal mevzuat gereği gerçekleşebilecek cezai ve hukuki süreçlerde, işverene ve gerektiğinde işveren avukatlarına teknik danışmanlık yapmak.
İşe giriş işlemleri. acil durum müdahale planı, yıllık eğitim planı, değerlendirme raporu, meslek hastalığı, iş kazası, yasal mevzuat, iş sağlığı ve güvenliği talimatları ile risk değerlendirme konularını kapsayan; ISG yönetim sistemi dokümanlarını hazırlamak.
İş yerinin yapısına uygun bir kurum içi İSG yönetmeliği hazırlamak, üst yönetime onaylatmak ve uygulanmasını takip etmek, uygunsuzlukları tespit ederek ve yazılı ve sözlü olarak üst yönetime bildirmek.
İş yerinin ISG yönünden risk analizlerinin yapmak. Olası tehlikelere karşı alınması gereken önlemleri tespit etmek, risk analiz dosyasını hazırlamak. Sonrasında, tehlike ve kaza ihtimallerine ilişkin risklerin nasıl önleneceğini gösteren acil durum eylem planlarını hazırlamak ve İşvereni ve çalışanları bilgilendirmek.
Çalışan sayısı 50 ve üzeri olan iş yerlerinde İSG Kurulu oluşturulmasını sağlamak İSG Kurulu üyelerinin eğitimlerini yapmak, aylık toplantılarında bulunmak, kurul üyelerine iş yerinin mevcut İSG durumu ile ilgili özet bilgi vermek, eksiklikleri bildirmek, önerilerde bulunmak. Karşılıklı görüş alışverişi neticesinde alınan kararları, toplantı tutanağına yazmak ve tüm kurul üyelerine imzalattıktan sonra işverene sunmak.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİNE GÖRE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARI ÇALIŞMA SÜRELERİ
İş güvenliği uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
(İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik Madde 12)
- a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 60 dakika.
- b) Diğer işyerlerinden:1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.
2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.
3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 12 dakika.
Az tehlikeli sınıfta yer alan 2000 ve daha fazla çalışanı olan iş yerlerinde her 2000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 2000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.
Tehlikeli sınıfta yer alan 1500 ve daha fazla çalışanı olan iş yerlerinde her 1500 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 1500 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla çalışanı olan iş yerlerinde her 1000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 1000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.
İş güvenliği uzmanları sözleşmede belirtilen süre kadar iş yerinde hizmet sunar. Birden fazla iş yeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu iş yerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden düşülür.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI
İşçilerin başına gelebilecek iş kazalarını önlemek amacıyla kurulması gereken güvenli iş ortamları, bu konuda eğitim almış ve yetkili belgelere sahip uzmanlar danışmanlığıyla sağlanmalıdır. Üniversitelerin mühendislik ve mimarlık fakültelerinden mezun olanlar, fen edebiyat fakültelerinde fizik, kimya, biyoloji bölümü mezunları, teknik öğretmenler iş güvenliği ile ilgili eğitimlere katılarak uzmanlığını elde edebilirler. Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlar tarafından iş güvenliği uzmanlığı eğitimi alanlar Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre işlev gösteren şirketlerin düzenlediği eğitimler sayesinde de donanımı hale gelerek İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yapılan sınava tabi tutulurlar. Sınavda başarılı olan uzman adayları C sınıfı iş güvenliği uzmanı olarak göreve başlarlar.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI BULUNDURMAK NEDEN ZORUNLUDUR?
Hem can hem mal güvenliğini maksimum düzeyde sağlamak için şirketlerin risk analizini yaparak en uygun çalışma ortamını sağlamak ve denetlemekle yükümlü iş güvenliği uzmanlarını bulundurma zorunluluğu tüm iş yerlerinde kanunla yasal hale getirilmiştir. Az tehlikeli sınıfa giren iş yerlerinde C sınıfı, tehlikeli iş yerlerinde B sınıfı, çok tehlikeli iş yerlerinde ise A sınıfı iş güvenliği uzmanı çalıştırılmak zorundadır.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREVLERİ NELERDİR?
İş güvenliği uzmanları tehlikelerin belirlenmesinde, tehdit oluşturan unsurlar hakkında fikir sahibi olan çalışanların da fikirlerini alarak güvenliği sağlamak açısından alınması gereken tedbirler hakkında işverene yazılı olarak bilgi vermek zorundadır. Oluşabilecek herhangi yangın veya patlamaların önleminin önceden alınmış olmasını sağlamak ve doğal afet gibi konularda acil plan uygulamasının hazırlanmış olmasını sağlamalıdır.
Risk analizi ile ilgili yapılan tüm çalışmalarda uzmanın bulunma zorunluluğu vardır ve analiz sonucunda alınacak önlemler hakkında işvereni bilgilendirerek güvenlik önlemlerinin takibini sağlamalıdır.
İş yerinde sağlanan güvenlik çalışmaları ve çalışma ortamının denetim sonuçları uzman tarafından kaydedilmeli, raporlar iş yeri hekimi ile birlikte hazırlanmalıdır. Tüm bu çalışmalar periyodik olarak bakım ve kontrole tabi tutulmalı ve uygulamaları yapılmalıdır.
Çalışan personel iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olabilecek her konuda bilgilendirilmelidir. Bunun için uzmanın ait olduğu tehlike sınıfındaki riskleri ayrıntılı bir şekilde gözden geçirmiş ve sindirmiş olması gerekir. Çalışanlara yapılan eğitimler belli aralıklarla tekrarlanmalı ve bilgilendirme faaliyetleri işverenin onayına sunularak uygulanması takip edilmelidir. Çalışanların gerekli yerlerde çalışma izni için kullanılacak zorunlu belgeleri hazırlamak da uzmanların görevleri dâhilindedir.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ İŞ YERLERİNE SAĞLADIĞI ARTILAR NELERDİR?
İşçilerin başına gelebilecek her türlü riskten koruma görevi işverene verilmiştir. Bu iş hukukunda “işçiyi gözetme borcu” olarak adlandırılır. İşçilerin başına gelebilecek kazalar göz önünde bulundurulduğunda işverenin çoğu zaman bilgisini ve eğitimini aşacak durumlar söz konusu olacaktır. Böyle bir durumda iş kazaları üzerine eğitimini tamamlamış ve bu konu hakkında hukuksal bilgilendirmeye sahip iş güvenliği uzmanları işverene düşen “işçiyi gözetme borcu” nun yerine getirilmesinde yardımcı olmaktadır.
Türkiye’de 2013 senesi sonunda yapılan araştırmaya göre 12 aylık süreç içerisinde %2 ‘yi geçen bir oranda iş kazası meydana gelmiştir. İş kazaları küçük dahi olsa büyük kayıplara neden olabilecek risklere gebe olduğundan önüne geçilmelidir. Aksi takdirde üretim aksaması, tazminat gibi maliyetlerin oluşması, can kaybı durumlarına sebebiyet verecektir. Bu olumsuz durumlar hiçbir şirket, çalışan ve hatta üretimin ulaşacağı müşteri tarafından bile kabul edilebilecek durumlar değildir.